W artykule „Rozejście kresy białej w ciąży. Rozejście mięśni brzucha” umieściliśmy informację, co to jest rozejście mięśni, czym różni się od rozejścia kresy i przepukliny. Dla kobiet w ciąży ważna jest odpowiedź na pytanie: czy można coś zrobić albo czego nie robić, aby uniknąć tych dysfunkcji.
Przedstawiamy więc kilka porad:
- Jeśli planujesz ciążę, a trenujesz sporty, które bardzo aktywują mięśnie poprzeczne brzucha – na przykład pole dance, wyciskanie sztangi, wykonujesz planki – zamień te ćwiczenia na inny rodzaj. Ćwiczenia, które bardzo mocno napinają mięśnie brzucha, mogą spowodować, że w ciąży mięśnie te nie będą odpowiednio elastyczne, co grozi ich nadrywaniem. Ryzyko zbytniego napięcia mięśni dotyczy także zwyczaju wciągania brzucha (przed lub w czasie ciąży)
- Na początku ciąży, najlepiej zanim jeszcze brzuszek zacznie mocno rosnąć: jeśli trudno Ci rozpoznać, czy Twoje mięśnie brzucha potrafią się rozluźnić (a więc będą „chciały” rozciągać się w ciąży), zgłoś się do fizjoterapeuty programu Atrakcyjna Mama: https://atrakcyjnamama.pl/fizjoterapeuci_w_polsce/.
- W dowolnym momencie ciąży: jeśli stale lub bardzo często czujesz napięcie mięśni brzucha (NIE macicy! – tu poproś o konsultację ginekologiczną) – masz wrażenie „mocno napompowanej piłki” – zabiegi manualne wykonane przez doświadczonego fizjoterapeutę rozluźnią Twoje mięśnie, co przyniesie Ci ulgę oraz zmniejszy ciśnienie w jamie brzusznej.
- Jeśli czasem czujesz miejscowy ostry ból w obrębie mięśni brzucha (jakby „szarpanie”) – BYĆ MOŻE zrywają się pojedyncze włókna mięśni lub powięzi. Dla pewności skonsultuj się z ginekologiem. Jeśli z macicą i dzieciątkiem wszystko jest w normie, zgłoś się do fizjoterapeuty. Najlepiej „zaszyć dziurkę, póki mała” – czyli zabezpieczyć przed dalszym nadrywaniem powięzi czy mięśni poprzez naklejenie taśm kinesiotaping. Oczywiście, można znaleźć wiele zdjęć czy filmików „instruktażowych”, jednak ważne, aby zrobił to fachowiec. Fizjoterapeuta po pierwsze oceni, czy w Twoim wypadku to potrzebne i bezpieczne dla dziecka w Twoim brzuchu, a po drugie -naklei taśmy w taki sposób, aby były skuteczne i aby nie dochodziło do nadrywania struktur brzucha w innym miejscu.
- Jeśli zauważasz, że podtrzymywanie brzucha dłońmi od spodu poprawia Twój komfort – na przykład łatwiej Ci się wyprostować, chodzić, głębiej oddychać, mniej bolą plecy – być może mięśnie proste brzucha robią się za bardzo rozciągnięte. Aby temu przeciwdziałać, warto dobrać odpowiedni pas ciążowy i uzyskać instruktaż, jak go zakładać. Tym także zajmują się fizjoterapeuci Programu Atrakcyjna Mama (https://atrakcyjnamama.pl/fizjoterapeuci_w_polsce/).
- Jeśli w dowolnym momencie ciąży zauważasz, że przy wstawaniu z leżenia na plecach mięśnie brzucha układają się w „stożek” – skonsultuj się z fizjoterapeutą. Nie musi to oznaczać rozejścia się mięśni brzucha, sama tego nie „diagnozuj”.
- WAŻNE: w każdej, z wymienionej wyżej sytuacji w ciąży (czyli poczucie „napompowanego brzucha”, szarpiące bóle, chęć podtrzymywania brzuszka lub „stożek” przy zmianie pozycji) – koniecznie zmień sposób wstawania oraz kładzenia się. Rób to w ten sposób: przy wstawaniu połóż się na bok, opuść nogi, i z leżenia na boku odepchnij się rękoma do siadu. Przy kładzeniu się – usiądź bokiem do łóżka, podeprzyj rękoma z 1 strony i połóż się na asekurując się rękoma. Wszystkie te czynności należy wykonywać bez szarpnięć, powoli.
- Nawet, jeśli nie masz wymienionych wyżej objawów, pod koniec ciąży naucz się wstawania / kładzenia przez bok. Będzie to bardzo ważna profilaktyka rozejścia mięśni brzucha w pierwszych tygodniach po porodzie.
- Kolejnym ważnym elementem profilaktyki (czyli dbania, aby nie wystąpiła jakaś dysfunkcja) jest unikanie dźwigania oraz zaparć. Wstrzymywanie powietrza przy podnoszeniu czegoś ciężkiego, mocne parcia na stolec mogą „od środka” naprężać mięśnie brzucha. Więc jeśli to tylko możliwe, unikaj przenoszenia dużych zakupów, podnoszenia starszych dzieci itp. Dbaj też o nawodnienie, o odpowiednią mikroflorę jelit, a jeśli zaparcia zaczęły się po wprowadzeniu żelaza – zmień go na inny po konsultacji z ginekologiem lub poproś o poradę co do środków ułatwiających wypróżnianie.